PPK to dobrowolny, państwowy system oszczędzania, za sprawą którego osoby objęte programem ze środków własnych, pracodawcy i państwa będą gromadzić dodatkowe oszczędności na emeryturę.
Wprowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych niesie ze sobą szereg obowiązków dla pracodawców – dowiedz się, jak i na co przygotować swoją firmę.
Comarch pracuje nad dedykowanym rozwiązaniem IT ułatwiającym obsługę PPK w firmach.
W 2017 roku przyjęto Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, której istotną częścią są Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) – system oszczędności, za którego sprawą wspólnymi siłami pracownika, pracodawcy i państwa, ten pierwszy będzie miał cieszyć się stabilną sytuacją finansową na emeryturze.
Uczestnictwo w PPK nie będzie obowiązkowe dla pracowników – wszyscy jednak zostaną automatycznie zapisani do programu, z którego wystąpić będą mogli na podstawie pisemnej deklaracji złożonej u pracodawcy. Pracodawcy jednak absolutnie nie mogą nakłaniać pracowników do takiego kroku – a jeśli to zrobią, dosięgną ich surowe kary.
Comarch pracuje nad narzędziem informatycznym dla przedsiębiorców, aby umożliwić im sprawną obsługę PPK w zakresie m.in. ewidencji deklaracji i ich wysyłania do instytucji finansowej.
Obecnie pracujemy nad kompleksową aplikacją do obsługi PPK, która będzie kompatybilna zarówno z systemami Comarch ERP, jak i umożliwi współpracę z oprogramowaniem firm trzecich. Aplikacja pozwoli obsłużyć wszystkie procesy związane z systemem oszczędnościowym wewnątrz organizacji – od ewidencji deklaracji członkowskich po wysyłkę danych do instytucji zarządzającej PPK. Rozmawiamy również z instytucjami finansowymi na temat współpracy i integracji naszych systemów HR i kadrowo-płacowych, aby wspólnie przygotować intuicyjne i wygodne w obsłudze rozwiązanie, które ułatwi naszym klientom uruchomienie i obsługę PPK.
Tomasz Rutkowski, dyrektor konsulting sytemów ERP w Comarch SA
• 250 PLN wpłaty powitalnej – na rozpoczęcie PPK; otrzyma ją pracownik, na rzecz którego w tym lub poprzednim kwartale zawarto z instytucją finansową umowę o prowadzenie PPK i który przez co najmniej trzy pełne miesiące jest uczestnikiem systemu i w tym czasie dokonano za niego wpłat podstawowych;
• 240 PLN dopłaty rocznej – przysługuje pracownikowi, którego suma wpłat w danym roku kalendarzowym jest równa co najmniej sześciokrotności minimalnego wynagrodzenia lub 25 proc. kwoty wpłat podstawowych liczonych od sześciokrotności minimalnego wynagrodzenia (dla pracowników z wpłatą podstawową poniżej 2 proc.)
PORADA DLA FIRM Wysokość wpłaty dodatkowej do PPK może być rozumiana także jako benefit pracowniczy i może wspomóc firmę w walce o pozyskanie i utrzymanie wartościowych pracowników. |
W określonych sytuacjach zarówno podmiot zatrudniający, jak i pracownik nie muszą dokonywać wpłat na PPK. Są to: • okres przestoju ekonomicznego |
Podobnie jak w przypadku innych nowych przepisów, którym podlegać będą wszyscy pracodawcy, także i PPK będą wchodzić w życie stopniowo. Na pierwszy ogień pójdą największe, zatrudniające powyżej 250 pracowników, firmy – a jako ostatni nowe prawo będą musieli wdrożyć mniejsi przedsiębiorcy oraz jednostki sektora finansów publicznych.
Zgodnie z ustawą, przewidziano dwa tryby zawierania umów o zarządzanie i prowadzenie PPK:
PORADA DLA FIRM Przygotowanie do Pracowniczych Planów Kapitałowych to wyzwanie dla każdego przedsiębiorstwa, które będzie wymagało dużych nakładów sił i środków. Dlatego nie powinno się odkładać wdrożenia na ostatnią chwilę – może się bowiem okazać, że zostało już za mało czasu. Warto z odpowiednim wyprzedzeniem zainteresować się tematem i wdrożyć dedykowane rozwiązanie IT, które pomoże uporać się z nowymi obowiązkami. |
Pierwszą czynnością, którą wykonać musi przedsiębiorca, jest wybór instytucji finansowej, z którą zawrze umowę o zarządzaniu PPK. To ważna decyzja – dotyczyć będzie bowiem wszystkich pracowników firmy. Dlatego powinna być ona zawarta w porozumieniu z zakładową organizacją związkową bądź inną formą reprezentacji pracowników. Jeśli pracodawca nie osiągnie z nią porozumienia na miesiąc przed upływem terminu zawarcia umowy – może wybrać instytucję finansową sam.
| Instytucja finansowa – fundusz inwestycyjny zarządzany przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych, fundusz emerytalny zarządzany przez PTE albo pracownicze towarzystwo emerytalne albo zakład ubezpieczeń – będzie inwestować środki zgromadzone w PPK w spółki publiczne. |
PORADA DLA FIRM Przy wyborze instytucji finansowej warto zwrócić uwagę m.in. na takie czynniki, jak warunki zarządzania zgromadzonymi środkami, efektywność i doświadczenie instytucji czy wymiar praktyczny współpracy – jak choćby to, czy instytucja dysponuje środowiskiem IT, z którym przedsiębiorca będzie mógł dogodnie kooperować. |
Wszyscy pracownicy zostaną zapisani do PPK – jednak na własne życzenie będą mogli opuścić program. Po upływie czterech lat ponownie zostaną do niego wpisani – ale też będą mogli zdecydować się na rezygnację.
PORADA DLA FIRM Dzięki synergii poszczególnych modułów systemów IT w firmie, możliwe jest znaczne uproszczenie migracji wymaganych danych na linii pracownik – pracodawca – instytucja finansowa. |
Prowadzenie PPK to przede wszystkim domena trzech głównych zainteresowanych stron, jednak w cały proces zaangażowanych jest jeszcze więcej podmiotów.
Jest to państwowa spółka strategiczna, której misją jest wparcie rozwoju przedsiębiorstw, samorządów oraz osób prywatnych. W zakresie PPK, wykonuje ona takie zadania jak prowadzenie ewidencji, prowadzenie portalu oraz wybór wyznaczonej instytucji finansowej (WIF).
W przypadku, kiedy pracodawca nie dopełni obowiązku zawarcia w wymaganym terminie umowy o zarządzanie PPK, PFR pisemnie wezwie pracodawcę do jej zawarcia lub do przekazania informacji o zawarciu tej umowy. Wezwanie zawierać będzie informację o sankcjach za niewykonanie tych obowiązków – od momentu otrzymania pisma pracodawca będzie miał 30 dni na zawarcie umowy o zarządzanie PPK.
Na ewidencję PPK składają się:
Ewidencję prowadzi się, by móc weryfikować dane o płatnikach otrzymane od ZUS, prawa uczestnika do otrzymania wpłaty powitalnej i dopłaty rocznej, a także by pośredniczyć w ich przekazywaniu oraz by móc udostępniać informacje podmiotom takim jak:
Może nią być towarzystwo funduszy inwestycyjnych, w którego kapitale zakładowym większość udziałów posiada PFR - będzie nią Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA. Rola WIF jest dwojaka:
Jej zadaniem jest sprawowanie pieczy nad działaniem PPK . Jeśli podmioty zaangażowane w proces złamią przepisy, to właśnie ona będzie wyznaczać i egzekwować określone w ustawie sankcje.
Finansowanie wpłaty powitalnej oraz corocznej dopłaty pochodzi właśnie z Funduszu Pracy, który również zyska na uczestnictwie w programie (podobnie jak Fundusz Ubezpieczeń Społecznych) – będzie beneficjentem części środków zgromadzonych w ramach plany, jeśli uczestnik lub jego były małżonek zdecydują się ją wcześniej wypłacić.
| Ponieważ pieniądze zbierane w ramach PPK są prywatne – są częścią małżeńskiej wspólności majątkowej, dlatego w razie rozwodu podlegają podziałowi tak samo, jak inne rodzaje majątku. Podobnie – w przypadku śmierci uczestnika PPK, środki (na zasadach określonych w ustawie) otrzymają jego spadkobiercy. |
Do obowiązków instytucji finansowej w ramach prowadzenia PPK należy:
Środki zgromadzone przez uczestnika w ramach Pracowniczego Planu Kapitałowego zostaną mu wypłacone w następujących przypadkach:
| Wykroczenie | Kara | |
| 1. | Niedopełnianie obowiązku zawarcia umowy o zarządzanie PPK w terminie | 1,5 proc. funduszu wynagrodzeń u danego pracodawcy w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego |
| 2. | Nakłanianie osoby zatrudnionej lub uczestnika PPK do rezygnacji z uczestnictwa w programie | |
| 3. | Określanie prowadzonej działalności lub reklamowanie jej przy użyciu pojęcia „pracowniczy plan kapitałowy” lub skrótu „PPK” dla tego, kto nie jest do tego uprawnionym oraz dla osoby, która dopuszcza się tego czynu, działając w imieniu lub interesie innej osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej | 1 mln PLN grzywny lub 3 lata pozbawienia wolności |
| 4. | Wypłacanie wynagrodzenia podmiotowi prowadzącemu działalność akwizycyjną na rzecz instytucji finansowej albo podmiotu nią zarządzającego za nakłanianie jakiegokolwiek pracodawcy, aby zawarł z tą instytucją finansową umowę o zarządzanie PPK | Maksymalnie 1 mln PLN |
| 5. | Oferowanie dodatkowych korzyści materialnych z tytułu zawarcia lub niewypowiedzenia umowy o zarządzanie lub o prowadzenie PPK bądź udzielanie takich dodatkowych korzyści | |
| 6. | Niedopełnienie obowiązku zawarcia w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej umowy o prowadzenie PPK w przewidzianym terminie | Od 1 tys. PLN do 1 mln PLN |
| 7. | Niedopełnienie obowiązku dokonywania wpłat do PPK w przewidzianym przepisami terminie | |
| 8. | Niezgłaszanie wymaganych ustawą danych lub zgłaszanie nieprawdziwych danych albo udzielanie w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmowa ich udzielenia | |
| 9. | Nieprowadzenie dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK |
Powództwo w sprawie cywilnej dotyczącej PPK wytacza się przed sąd pierwszej instancji właściwym ze względu na miejsce zamieszkania uczestnika PPK lub siedzibę pracodawcy albo jego oddziału.
Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) może stać się z kolei oskarżycielem publicznym. Jej zadaniem będzie:
PORADA DLA FIRM Przed sankcjami można się w łatwy sposób ochronić – wystarczy z należytą pieczołowitością zadbać o detale, tak by nie pominąć np. comiesięcznych wpłat czy właściwej dokumentacji. Zawodne są i fizyczne nośniki, i ludzka pamięć – dlatego warto wesprzeć się w tych działaniach systemem IT. |